- 1800 6129
Lồng bè trong nuôi trồng thủy sản là một phương pháp nuôi trồng và khai thác các loại thủy sản trong một môi trường nước được bao quanh bởi các khung lồng, thường được làm từ vật liệu như tre, thép, hay nhựa composite. Phương pháp này thường được sử dụng trong nuôi trồng cá, tôm, và các loại hải sản khác. Cùng tìm hiểu các loại lồng bè trong nuôi trồng thủy sản phổ biến ở Việt Nam hiện tại và lựa chọn sao cho phù hợp?
1. Lồng bè thủy sản bằng lưới khung gỗ và kẽm
2. Lồng bè thủy sản bằng lưới khung tre
3. Lồng bè thủy sản bằng lưới khung sắt
Phần lồng làm bằng lưới nilon, tốt nhất nên là Polyethelene (PE) không gút (không thể di chuyển mắt lưới) hay cũng có thể thay thế bằng Polyamide. Kích thước lồng thường là Dài 4m x Rộng 3m x Độ sâu đáy 2m hoặc 4 x 2,5 x 2 (m). Loại lưới dệt 210/14 – 210 /16 (độ thô 210, được xoắn bởi 14-16 sợi thành dây lưới). Kích thước mắt lưới thay đổi tùy vào kích cỡ cá nuôi và tránh thức ăn nổi bị trôi khỏi lồng, theo bảng dưới đây:
| Cỡ cá nuôi (cm) | Mắt lưới 2a (cm) |
|---|---|
| 5 - 10 | 1,0 |
| 10 - 15 | 1,5 |
| 15 - 20 | 2,0 |
| 20 - 30 | 2,5 - 3,0 |
| 30 - 50 | 3,0 - 5,0 |
| Trên 50 | 6,0 |
Phần khung bè nên chọn những loại gỗ bền chắc, chịu được nắng mưa, chịu được độ mặn và hàu, hà bám không đục phá được do thời gian nuôi khá dài nên cần sự chắc chắn như gỗ Sao, Vên Vên, Căm Xe…Mặt bè đóng bằng các thanh gỗ chừa cửa cho cá ăn, kiểm tra và thu hoạch cá. Hông bè ghép ván gỗ khe hở 1-1,5cm ở trong có trụ đứng. Đầu bè làm bằng lưới kẽm mắt 1,5 x 1,5 (cm).
Phần phao nổi ghép bằng các thùng phuy, cây tre hay, nhựa PVC hay styrofoam bọc vải chống thấm. Để cố định bè, dùng mỏ neo, số lượng neo thường là 4 cái, dây nilon có đường kính 2-3 (cm) với chiều dài 30-50m để giữ bè cố định.
Lồng bè thủy sản bằng lưới khung gỗ và kẽm được sử dụng nhiều để nuôi các loại cá xuất khẩu như cá tra, cá basa,…Với tổng diện tích các lồng ghép lại vào khoảng 1000m3. Thường được nuôi ở vùng kín sóng gió, ven biển.
Lồng bè thủy sản bằng lưới khung gỗ và kẽm có giá thành thấp, vật liệu dễ mua, dễ tìm kiếm, không đòi hỏi yêu cầu kĩ thuật cao, tuổi thọ lồng bè từ 3-5 năm, phù hợp với ngư dân mới bắt đầu phát triển, vì chi phí thấp, dễ làm, ngư dân sống ven biển, quanh các vùng biển, hồ lặng sóng.
Hình 1: Lồng bè thủy sản bằng lưới khung gỗ và kẽm
Phần lồng làm bằng lưới nilon, tốt nhất nên là Polyethelene (PE) không gút (không thể di chuyển mắt lưới) hay cũng có thể thay thế bằng Polyamide. Kích thước lồng thường là Dài 5m x Rộng 3m x Độ sâu đáy 1.6m. Loại lưới dệt 210/14 – 210 /16 (độ thô 210, được xoắn bởi 14-16 sợi thành dây lưới). Kích thước mắt lưới thay đổi tùy vào kích cỡ cá nuôi và tránh thức ăn nổi bị trôi khỏi lồng, theo bảng dưới đây:
| Cỡ cá nuôi (cm) | Mắt lưới 2a (cm) |
|---|---|
| 5 - 10 | 1,0 |
| 10 - 15 | 1,5 |
| 15 - 20 | 2,0 |
| 20 - 30 | 2,5 - 3,0 |
| 30 - 50 | 3,0 - 5,0 |
| Trên 50 | 6,0 |
Phần khung được làm bằng tre tươi, không nứt dập, thẳng tương đối, đồng đều, được tre gai càng tốt, dài 4-5m. Các cây tre này thường được nối bằng dây theo, và cố định khung lồng bằng dây neo ở 4 góc của lồng. Lắp đặt đáy, hai bên dài và hai bên ngắn độc lập với nhau, rồi ghép lại tạo thành hình hộp chữ nhật, sau đó lắp phần mặt trên của lồng. Trên mặt lồng để 1 cửa lồng để tiện chăm sóc và làm lều để trông cá và giữ thức ăn.
Phần phao nổi có thể ghép các cây tre lại hoặc dùng các thùng phuy hoặc thùng nhựa PVC hỗ trợ hoặc styrofoam bọc vải chống thấm.
Lồng bè thủy sản bằng lưới khung tre có giá rẻ, nguyên vật liệu chủ yếu từ tre và dây thừng để neo, nối tre lại, có thể mua các sản phẩm của Siam Brothers Việt Nam, có nhà phân phối trên toàn quốc, hoặc nhấn vào đây để tham khảo. Phù hợp với ngư dân muốn canh tác nuôi trồng thủy sản với chi phí thấp, ngư dân sống quanh các khu vực lặn sóng như ven biển, ao, hồ, sông,…
Hình 2: Lồng bè thủy sản bằng lưới khung tre
Lồng bè thủy sản bằng lưới khung sắt cũng tương tự như lồng bè thủy sản bằng lưới khung gỗ và tre, chỉ khác phần khung được bằng ống tuýp sắt có lớp mạ kẽm chống rỉ, Ø 34, 42, 49. Độ dài phù hợp là 6m.
Lồng bè thủy sản bằng lưới khung sắt thì ít phổ biến hơn khung gỗ hoặc tre, giá thành ở mức tương đối, nhưng chắc chắn và vững trãi hơn. Phù hợp với ngư dân muốn canh tác nuôi trồng thủy sản với chi phí thấp, ngư dân sống quanh các khu vực lặn sóng như ven biển, ao, hồ, sông,…
Hình 3: Lồng bè thủy sản bằng lưới khung sắt
Phần lồng làm bằng lưới nilon, tốt nhất nên là Polyethelene (PE) không gút (không thể di chuyển mắt lưới) hay cũng có thể thay thế bằng Polyamide, bền, không bị oxy hóa và có khả năng chống vi sinh vật bám, được gia cường bởi dây giềng. Loại lưới dệt 210/14 – 210 /16 (độ thô 210, được xoắn bởi 14-16 sợi thành dây lưới). Kích thước mắt lưới thay đổi tùy vào kích cỡ cá nuôi và tránh thức ăn nổi bị trôi khỏi lồng, theo bảng dưới đây:
| Cỡ cá nuôi (cm) | Mắt lưới 2a (cm) |
|---|---|
| 5 - 10 | 1,0 |
| 10 - 15 | 1,5 |
| 15 - 20 | 2,0 |
| 20 - 30 | 2,5 - 3,0 |
| 30 - 50 | 3,0 - 5,0 |
| Trên 50 | 6,0 |
Phần khung:
Phần khung làm bằng 100% nhựa HDPE. Ống HDPE được sử dụng cho làm lồng bè thường là ống HdPE D90 cho đến cá loại ống HDPE D450. Thể tích mỗi lồng khoảng 1.200-2.400 m3, kết nối với neo giàn, mỗi neo nặng 3-4 tấn theo công nghệ Na uy, giúp hệ thống bè luôn luôn ổn định. Dây neo là loại dây Polypropylene (PP) bằng nhựa có đặc tính chịu được lực căng kéo, chống lại tác hại của dầu mỡ, chống bào mòn.
Lồng bè ống HDPE sử dụng công nghệ neo giàn của Na uy nên rất chắc chắn, có thể chịu được bão gió cấp 12. Hệ thống cho phép nuôi ở những vùng biển xa bờ nơi môi trường nước trong sạch, do đó có thể hạn chế nguy cơ ô nhiễm và dịch bệnh; kiểm soát được chất lượng ATTP; tránh xung đột với các lợi ích khác như giao thông vận tải thủy, du lịch ở những vùng vịnh kín sóng gió. Tuổi thọ có thể lên đến 50 năm, xóa bỏ được hầu hết nhược điểm của các loại lồng bè cũ như dễ bị ăn mòn, cồng kềnh, thô ráp, không thân thiện môi trường, dễ bục nát…Phù hợp với canh tác nuôi trồng thủy sản với đầu tư dự án quy mô lớn và lâu dài.
Hình 4: Lồng bè ống HDPE
Các loại lồng bè nuôi trồng thủy sản phổ biến ở Việt Nam gồm có:
Tùy thuộc vào tình hình tài chính, quy mô, thời gian, địa điểm mà chúng ta lựa chọn những loại lồng bè phù hợp để đạt được hiệu quả công việc cao nhất và tối ưu chi phí.